Çok degerli düşünür Suat Sinanoğlu insanlığın manevi evrim tarihini açıklamak için bir mitostan* yararlanır. Bu mitosta insanların bacakları yerine etten kemikten 4 tekerleği bulunmaktadır. Bu özellikleriyle 180 km hız yapabilme kapasitesine sahiptirler.

İçinde yaşadıkları ormanlar, ovalar, dereler içerisinde doğal yolları kullanarak gezinmekte ve arada karşılaşmaktadırlar. 

Toplumun daha organize olması, sağlık ve güvenlik koşullarının gelişmesiyle bu araba insanlar çoğalırlar. Fakat kentleri birbirine bağlayan yollarda yaşanan yoğunluk, kazaların giderek artmasına sebep olur. 180 km hızla gitmekten kendilerini alıkoyamayan bu araba insanlar çokça ailelerini kaybeder kazalarda ve komşu kentlerle de düşman olurlar.

Esas hikaye bundan sonra başlar;

Bu trajedi bazı "iyi niyetli" araba insanların ortak bir düşünce etrafında birleşmesine sebep olur; Bütün bu trajedinin sebebi hızdır ve uygar bir toplumda bunun yeri olmamalıdır. Bazı toplumlarda Tanrı adına 3. Ve 4. Vitesler yasaklanır, bazılarında 2. vites bile...

Yasa ve ahlak artık bu yasak üzerine inşa olur.

Bu süreçte kimi idealist araba insanlar kendilerini kesinkez arabalarını kullanmaktan men ederken, diğer bazıları ise daha ileri giderek arabalarını aldırırlar. Kendilerini böylelikle hızın verdiği zevkten ve hareket etme kapasitesinden men eden bu radikaller, toplumda hem dehşet hem hayranlık uyandırır.

Tüm bunlara rağmen doğal bir gereksinmenin karşılanmasından duyulan hazzın sökülüp atılması mümkün olamaz. Kuytu köşelerde kurnazca ve bazen bundan utanarak bir an hızlanıp sonra yavaslamaktadır yine araba insanlar... Bazıları yakalanmakta ve ağır cezalara çarptırılmaktadır. Hele de bu benim doğal hakkım diyerek diğerlerini kışkırtmanın cezası ölümdür.

Tüm bunlara razı olamayan bir kısım araba insanlar ise yolları genişletmiş, trafik kuralları oluşturmuş, yasalar çıkartmış ve araba insanların eskiden beri sahip olduğu 180 km yapabilme özgürlüğünün tekrar elde edilmesini sağlamıştır.

İşte bunca hikaye, o en başta ormanda yaşarken özgürce kullanabildiğimiz kapasitemize yeniden sahip olma mücadelesidir...

Fakat... Şu günler mücadelenin neresinde olduğumuzun ve var olan kapasitemizin ne için, kim için kullanıldığının ya da kullanılmadığının en iyi anlaşılabileceği günlerdir...

*Suat Sinanoğlu,"Türk Hümanizmi", Türk Tarih Kurumu Yayınları