Düşündüren Haberler
Samsun'un Nabzı
16 Eylül 2021
EV KİRALARINDA TÜRKİYE BİR İSVEÇ OLABİLİR Mİ?
Ev kiralarının hükümet düşürdüğü 'garip ülke': İsveç
Ev kiralarının hükümet düşürdüğü 'garip ülke': İsveç
Türkiye genelinde, özellikle İstanbul gibi büyükşehirlerde ev kiralarının neredeyse yüzde yüz artması sonrası aklıma İsveç’te kiralar nedeniyle hükümetin düşmesi geldi. Kişi başına düşen GSYİH’ya göre dünyanın en zengin 15 ülkesinden biri olan İsveç, ev kiralarını yıllardır sert bir düzenlemeyle belirliyor. Amaç kiraların düşük kalabilmesini sağlamak ve ani artışları engellemek. Mesela #Türkiye’deki gibi kafasına göre ev fiyatı belirlenemiyor. Ev sahipleri ile kiracıların iletişiminin olmadığı ülkede, kiracılar “İsveç Kiracılar Birliği (Hyresgästföreningen)” ile iletişime geçiyor. Hyresgästföreningen ise kiracılar adına ev sahipleri ile görüşüp dengede tutulan kiralarda evi kiralıyor. Böylece ev sahipleri kafalarına göre zam yapamıyor, ev fiyatlarını artıramıyor. İnsanlar evler için sıraya giriyor da denebilir.
2018’deki son İsveç seçimlerinde sol blok 144, sağ blok ise 143 sandalye kazanmıştı. Aşırı sağ ise oy oranını yüzde 5 artırarak 62 vekil ile mecliste kendisine yer bulmuştu. ‘Son 70 yılın en zayıf kabinesi’ olarak tanımlanan kabineyi kuran Başbakan Stefan Löfven’in zor kurduğu hükümet, geçtiğimiz Haziran ayında düştü. Sebebi ise ‘ev kiralama yasası’.
Başbakan Löfven'in yeni inşa edilen binalardaki dairelerde #kira kontrolünün kaldırılmasını öngören tasarıyı hazırlatması, Sol partinin Löfven’e olan desteğini çekmesiyle sonuçlandı. Göçmen karşıtı aşırı sağcı İsveçli Demokratlar’ın da güvenoyu çağrısıyla yapılan oylamada hükümet düştü. Düşünün bu, 1958’den bu yana ilk kez oldu. Oysa yasa tamamen değişmeyecekti, sadece yeni binalarda kira artışlarının kontrolü olmayacaktı.
Avrupa’daki başkentlere göre kısmen kiraların #İsveç’in başkenti Stockholm’de daha uygun olmasının sebebi de bu gösteriliyor. Okuduğum kadarıyla sistem kendi içerisinde de birçok problemi barındırıyor ama ani artış ve fevri değişikliklerin önünün kesilmesi konusunda faydalı bir model olduğu belli. Özellikle İstanbul’da son 1-2 aydır kiralardaki duruma bakınca, böyle bir şeyin yokluğu hissediliyor..
